Szerszenie, choć groźne owady, mają swoich naturalnych przeciwników w przyrodzie, którzy skutecznie regulują ich populację. Poznaj więcej szczegółów na temat drapieżników, które żywią się szerszeniami oraz metodach, jakimi wykorzystują je do obrony swojego terytorium. Z artykułu dowiesz się o naturalnych wrogach szerszeni, takich jak niektóre gatunki ptaków i pasożyty.
Kluczowe wnioski
- Szerszenie mają swoich naturalnych wrogów w postaci ptaków i pasożytów
- Drapieżniki skutecznie regulują populację szerszeni w środowisku naturalnym
- Niektóre gatunki ptaków, takie jak trzmielojad i sikora, żywią się szerszeniami
- Pasożyty, w tym muchówki i nicienie, stanowią zagrożenie dla populacji szerszeni
- Interakcje międzygatunkowe w ekosystemie pomagają utrzymać równowagę ekologiczną
Co to jest szerszeń?
Szerszeń to owad należący do rodziny osowatych, spokrewniony z osą. Znanych jest wiele gatunków szerszeni, z których w Polsce występuje szerszeń europejski (Vespa crabro), nazywany także szerszeniem groźnym lub osą olbrzymką. Osiąga on do 4 cm długości, ma tułów czarny w rude plamy i żółty odwłok w czarne pasy. Na głowie posiada silne żuwaczki z żółtym rysunkiem. Szerszenie są zwierzętami społecznymi, żyjącymi w rodzinach liczących 100-400 osobników – królową matkę, samce oraz robotnice.
Gdy są zaniepokojone lub sprowokowane, mogą użądlić – ból jest wtedy silniejszy niż w przypadku użądlenia przez osę. Ich użądlenie może być niebezpieczne dla osób uczulonych na jad owadów błonkoskrzydłych. Szerszeń europejski nie jest tak groźny jak szerszeń azjatycki, który występuje m.in. w Chinach, Japonii czy na Tajwanie – jego użądlenie jest porównywane do wbijania w ciało gorącego gwoździa.
Gdzie żyją szerszenie i jak budują gniazda?
Szerszenie europejskie bardzo często osiedlają się blisko siedzib ludzkich, a nawet w domach. Preferują miejsca suche, nie narażone na opady deszczu, takie jak strychy, budynki gospodarcze, szopy, altanki, stodoły, pod okapami dachów, w budkach dla ptaków, opuszczonych ulach czy dziuplach.
Gniazda szerszeni wyglądają jak kuliste mumie zrobione z papieru, mogą mieć średnicę do 50 cm. Owady te lepią gniazda z włókien roślin, które zeskrobują z gałązek krzewów i drzew. Budowę gniazda zawsze zaczyna młoda królowa, składająca w komórkach pierwsze jaja.
Następnie wylęgają się larwy, które są karmione głównie pokarmem zwierzęcym, np. pszczołami. Po przepoczwarzeniu larwy stają się robotnicami, zajmującymi się rozbudową gniazda, jego obroną oraz karmieniem młodych. W ostatnim pokoleniu pojawiają się płodne samice i samce, z których zapłodnione samice wyszukują schronienia na zimę.
Czym się żywią szerszenie?
Szerszenie są owadami wszystkożernymi. Larwy żywione są głównie pokarmem zwierzęcym, takim jak muchy, muchówki, pszczoły, osy czy gąsienice. Dorosłe szerszenie preferują jednak pokarm roślinny, jak owoce, nektar kwiatów i sok drzew, m.in. jesionów.
Szczególnie chętnie żerują na słodkich, letnich odmianach jabłek, gruszek, śliwek, brzoskwiń i winogron. Lubią też soki owocowe, konfitury, napoje z cukrem, miód, ciasta i lody. Czasem można zauważyć, jak zeskrobują korę z młodych gałązek krzewów i drzew, jednak nie jedzą jej, a używają do lepienia gniazd.
Jednym z ulubionych pokarmów szerszeni są także pszczoły, którymi karmią swoje larwy. Dlatego w pasiekach szerszeń jest zarówno szkodnikiem, jak i owadem pożytecznym.
Naturalny wróg szerszenia
Szerszenie mają swoich naturalnych wrogów w przyrodzie, do których należą przede wszystkim niektóre gatunki ptaków oraz pasożyty. Ptaki, takie jak trzmielojad i sikora, nie polują konkretnie na szerszenie, ale chętnie je zjadają, skutecznie odstraszając je ze swojego terytorium. Innym naturalnym wrogiem szerszeni są również kury gołoszyjki, hodowane w Polsce jako ptaki dekoracyjne. Pasożyty to kolejna grupa, do której zaliczają się m.in. muchówki i nicienie, stanowiące zagrożenie dla populacji szerszeni. Niestety, nie mamy wpływu na to, czy akurat pojawią się one w naszej okolicy i pozwolą skutecznie pozbyć się tych owadów. Na terenach Azji południowej i południowo-wschodniej, gdzie występuje szerszeń azjatycki, również pszczoły wypracowały swój system obronny przed tymi drapieżnymi owadami.
Jak odstraszyć szerszenie?
Aby zapobiec pojawianiu się szerszeni w ogrodzie lub na posesji, można zastosować naturalne metody odstraszające te owady. Szerszenie wyjątkowo nie lubią zapachów takich jak pokrojona cytryna, goździki, świeżo zaparzona kawa, czosnek, wrotycz, kadzidełka, bazylia, lawenda czy melisa. Warto więc regularnie rozpylać te zapachy w strategicznych miejscach, by stały się naturalną tamą chroniącą przed atakiem szerszeni.
Należy także zadbać o czystość i porządek w obrębie domu i ogrodu, usuwać na bieżąco wszystkie źródła pożywienia, które mogą przyciągać te owady. Jeśli mimo to pojawią się szerszenie, najlepiej nie próbować ich samodzielnie usuwać, ale wezwać fachowców od dezynsekcji lub straż pożarną, którzy poradzą sobie z tym problemem w bezpieczny sposób.
Wniosek
Szerszenie, choć budzące strach swoimi rozmiarami i agresywnym zachowaniem, mają w przyrodzie swoich naturalnych wrogów, które skutecznie regulują ich populację. Należą do nich niektóre gatunki ptaków, takie jak trzmielojad i sikora, a także pasożyty, w tym muchówki i nicienie. Choć nie zawsze możemy liczyć na ich obecność w naszym otoczeniu, istnieją również naturalne metody odstraszania tych owadów, oparte na wykorzystaniu specyficznych dla nich zapachów.
Pamiętajmy jednak, że w razie pojawienia się szerszeni w naszym domu lub na posesji, nie powinniśmy podejmować próby samodzielnego ich usunięcia, lecz skontaktować się z fachowcami, którzy poradzą sobie z tym zadaniem w bezpieczny i skuteczny sposób.
Szerszenie, mimo swojej budzącego lęk wyglądu i agresywnego zachowania, mają swoich naturalnych wrogów w przyrodzie, takich jak ptaki i pasożyty. Choć nie zawsze możemy na nich liczyć, istnieją także naturalne środki odstraszające te owady. Jednak w przypadku pojawienia się szerszeni na naszej posesji, najlepiej skontaktować się z profesjonalistami, którzy poradzą sobie z tym problemem w bezpieczny i skuteczny sposób.
